Wakacyjne wędrowanie po Krakowie

Realizacja projektu „Jest taki kraj…” podczas wakacji 2021 r. – w okresie zmniejszenia rygorów pandemicznych – stworzyła wychowankom MOW okazję do głębszego poznania historii i kultury Krakowa. Miasta szczególnie ważnego dla każdego Polaka, które dla większości dziewcząt stało się – z różnych powodów – miejscem tymczasowego zamieszkania.

Zorganizowana w dniach 6 i 7 lipca 2021 r. wędrówka po Krakowie została bardzo pozytywnie oceniona przez jej uczestniczki. Wędrowanie rozpoczęły od Wzgórza Wawelskiego, gdzie słynny Dzwon Zygmunt bije już 500 lat. 13 lipcu 1521 r. Krakowianie po raz pierwszy usłyszeli jego dźwięk. Od tej chwili towarzyszy nie tylko mieszkańcom, ale także wszystkim Polakom w chwilach szczególnie ważnych: radosnych i smutnych. Dziewczęta obejrzały wystawę plenerową upamiętniającą zawieszenie Dzwonu. Następnie na Krakowskich Plantach zatrzymały się przy pomniku Tadeusza Boya – Żeleńskiego i miały okazję – wymieniając informacje – sprawdzić swoją wiedzę na temat jego życia i twórczości.  Zatrzymały się też przy ławeczce upamiętniającej rozmowy o matematyce, które w 1016 roku prowadził Stefan Banach z Ottonem Nikodymem.

Idąc Bulwarami Wiślanymi z pięknym widokiem na Wawel dziewczęta dotarły do Gmachu Głównego Muzeum Narodowego. Zwiedziły Galerię Rzemiosła Artystycznego – największą tego typu ekspozycję muzealną w Polsce. W stylowo zaaranżowanych wnętrzach zobaczyły: tkaniny, ubiory, meble, ceramikę, srebrne i złocone naczynia, m.in. kolekcje srebrnych łyżek z XVI i XVII w., instrumenty muzyczne itp. Najstarszy zabytek w zbiorach – XIV-wieczna stuła z Opactwa Benedyktynów w Tyńcu oraz kolekcja ornatów od XV do XVIII wieku – cieszyły się szczególnym zainteresowaniem wychowanek.

Po wyjściu z Muzeum, spacerując wzdłuż Błoń, które pamiętają wiele znaczących wydarzeń w dziejach Krakowa i Polski (m.in. pielgrzymki papieskie), grupa przeszła na Salwator.  Tam wychowanki poznały historię i zabytki tego zakątka Krakowa. Następnie Aleją Waszyngtona dotarły na Kopiec Kościuszki, skąd miały okazję podziwiać – jedyną w swoim rodzaju – panoramę miasta.  Był to także czas na informacje faktograficzne dot.  historii powstania Kopca Kościuszki i jego znaczenia symbolicznego w obronie tożsamości i przynależności narodowej. Niebagatelną rolę w rozwijaniu wiedzy historycznej związanej z życiem, dokonaniach i woli przezwyciężania klęski rozbiorów naszego bohatera narodowego odegrała wystawa „Kościuszko – bohater wciąż potrzebny”, którą dziewczęta oglądnęły w multimedialnym i interaktywnym Muzeum Kościuszkowskim.

Przez cały dzień wędrowania było ciepło, słonecznie i Kraków wydawał się piękniejszy, niż zwykle. Dziewczęta zgodnie stwierdziły, że warto odkrywać go wciąż na nowo.

Wspólne wędrowanie zakończyło się pyszną obiadokolacją i orzeźwiającymi lodami.

W kolejny wakacyjny dzień, 7 lipca 2021 r., wychowanki MOW zwiedziły Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila”. Oprowadzający grupę przewodnik zwrócił uwagę, że jest to jedyna tego rodzaju instytucja w Polsce upowszechniająca wiedzę o Polskim Państwie Podziemnym i jego siłach zbrojnych, przede wszystkim o Armii Krajowej. Dziewczęta miały okazję poznać bliżej postać pochodzącego z Krakowa Augusta Emila Fieldorfa „Nila” – dowódcy Kedywu AK oraz zastępcy Komendanta Głównego Armii Krajowej. Ekspozycja muzealna w bardzo przystępny sposób przedstawia kolejne etapy historii naszego narodu m.in. w odniesieniu do przebiegu kampanii wrześniowej, życia codziennego pod dwiema okupacjami, akcji „Burza”, losów żołnierzy AK. Rekonstrukcja czołgu Vickers wykonana z oryginalnych części dwóch czołgów zniszczonych w 1939 r. spotkała się z dużym zainteresowaniem wychowanek. W podziemiach Muzeum dziewczęta zobaczyły także zdjęcia i pamiątki, elementy uzbrojenia i umundurowania oraz rekonstrukcje kadłuba brytyjskiego bombowca Halifax i rakiety V-2 oraz ubecki karcer. Poszczególne fazy kampanii wrześniowej dziewczęta poznawały za pomocą schematów i fotogramów obrazujących walki toczone przez Wojsko Polskie z wojskami niemieckimi i sowieckimi.

Po wyjściu z Muzeum Armii Krajowej przechodząc przez Plac Jana Matejki obok Pomnika Grunwaldzkiego i Grobu Nieznanego Żołnierza, gdzie odbywają się wszystkie uroczystości narodowe w Krakowie, grupa dotarła pod Barbakan i Bramę Floriańską. Stamtąd przez Planty obok Pomnika Jana Matejki pod Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie 6 listopada 1939 r. w podstępnej akcji gestapo, 183 krakowskich profesorów i nauczycieli akademickich, w tym 155 pracowników UJ, zostało aresztowanych, a następnie wywiezionych do obozów koncentracyjnych w Sachsenhausen i Dachau. W pobliżu wejścia do Collegium Novum dziewczęta zobaczyły Drzewo Wolności – dąb, który został zasadzony w dniu 3 maja 1919 roku w celu uczczenia odzyskanej rok wcześniej niepodległości. W 2004 roku miejsce zyskało zupełnie nową symbolikę. Pod dębem złożono ziemię pochodzącą z miejsc zagłady, w których stracili życie profesorowie i wychowankowie Uniwersytetu Jagiellońskiego podczas II wojny światowej. Aby upamiętnić tragiczne losy wojenne, program wszystkich istotnych dla życia uczelni wydarzeń rozpoczyna się od złożenia kwiatów pod Drzewem Wolności. Ostatnim punktem dwudniowego wędrowania po Krakowie był spacer alejami z pomnikami wielkich Polaków w Parku im. dra H. Jordana, a po nim obiadokolacja, która smakowała wyjątkowo!

Wycieczka do Piwnicznej – Kosarzysk

W dniach od 1 do 3 lipca 2021 r. odbyła się trzydniowa wycieczka wychowanek MOW do Piwnicznej – Kosarzysk. Grupa zatrzymała się w DW Iskra w Kosarzyskach. W malowniczej scenerii nad Popradem dziewczęta miały okazję nie tylko zapoznać się   z historią i zabytkami regionu, ale także miło spędzić czas wędrując górskimi szlakami.

          W pierwszym dniu wycieczki poznały historię i zabytki Piwnicznej, miasta sięgającego czasów Kazimierza Wielkiego. Przeszły także szlakiem kurierskim z czasów II wojny światowej, jednej z najkrótszych tras na szlaku Warszawa – Budapeszt. Uczestniczki wycieczki poznały fakty historyczne dotyczące kurierów, którzy przez lata okupacji przenosili przez tatrzańskie szczyty meldunki i przeprowadzali ludzi.

W drugim dniu wycieczki dziewczęta udały się do Stowarzyszenie Misji Afrykańskich w Piwnicznej, gdzie czekał na nie o. Misjonarz pracujący w Afryce i obecne przebywający w Piwnicznej w Domu Rekolekcyjnym Misji Afrykańskich im. kleryka Roberta Gucwy SMA. To niezwykłe spotkanie, pozwoliło dziewczętom lepiej poznać życie i prace misjonarzy świeckich i duchownych. Poznanie innych kultur, zwyczajów i obyczajów – szczególnie Pigmejów – było dla dziewcząt ekscytującym wydarzeniem. W klimat Afryki wprowadzały je prezentacje multimedialne, a spotkanie zakończyło się zwiedzaniem wystawy wyrobów przywiezionych przez misjonarzy z Afryki. Był to także czas na relaks w Parku Zdrojowym i przystanek przy źródełku wody Piwniczanka

Ostatni dzień wycieczki rozpoczął się w Powroźniku na szlaku architektury drewnianej. Dziewczęta zwiedziły wpisaną w 2013 r. na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO najstarszą w polskich Karpatach cerkiew greckokatolicką pw. św. Jakuba Młodszego Apostoła. Cerkiew w Powroźniku istniała od 1600 r., jednak z pierwotnego budynku zachowała się jedynie część, wkomponowana w bryłę obecnej cerkwi jako zakrystia. Wygląd współczesnej cerkwi formował się między XVII a XVIII wiekiem, ale decydującą rolę odegrała jej przebudowa w 1813 r.  Cerkiew została wówczas przeniesiona z dawnej lokalizacji na miejsce nieco wyższe, ze względu na zagrożenie powodziowe. Obecnie jest to parafialny kościół rzymsko-katolicki. Przewodnik przedstawił bardzo interesującą historię Powroźnika, wsi w przeszłości zamieszkanej głównie przez Łemków, z których większość została wysiedlona w latach 1947-1950.

Z Powroźnika dziewczęta pojechały do Tylicza, wsi leżącej w obrębie Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Historia Tylicza sięga XIII w. Pierwotnie było to miasto, stąd zachowany częściowo średniowieczny, miejski układ urbanistyczny z wyraźnym czworokątnym rynkiem czyni Tylicz szczególnie urokliwym miejscem. Uczestniczki wycieczki zwiedziły Kościół pw. Św. Piotra i Pawła z 1612 r. z rokokowy ołtarzem i obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVI wieku. Odwiedziły także Sanktuarium Matki Bożej Tylickiej oraz cerkiew św. Kosmy i Damiana.

Znajdująca się w cerkwi polichromia z 1938 r., nawiązująca do Chrztu Rusi spotkała się z dużym zainteresowaniem wychowanek.

Z Tylicza – po chwili relaksu – grupa udała się na krótki spacer po krynickim deptaku. Dziewczęta zatrzymały się m.in. przy starym i nowym Domu Zdrojowym, Muzeum Nikifora, które mieści się w zabytkowej willi „Romanówka”, Pijalni Wód, Pomnikach Adama Mickiewicza i Józefa Dietla, muszli koncertowej. Spacerując po deptaku wychowanki słuchały ciekawych historii związanych z poszczególnymi miejscami.

Pomimo zmęczenia intensywnym dniem, w drodze powrotnej do Krakowa dziewczęta postanowiły „wstąpić” do Muszyny, gdzie oprócz Ogrodów Sensorycznych (nazywanych również ogrodami zmysłów), były także w Ogrodach Biblijnych i miały okazję zobaczyć z oddali ruiny muszyńskiego zamku.

Podsumowując wycieczkę podkreślić należy, że realizacja jej programu nie byłaby możliwa bez znakomitego wyżywienia w DW Iskra w Piwnicznej – Kosarzyskach. Wielkie dzięki! Pełne wrażeń wracamy do Krakowa. Zostaną one z nami, ale bardzo chcemy wrócić do Was jeszcze!